Ewolucja rozumienia transpłciowości w dyskursie medycznym i naukach o zdrowiu na przestrzeni lat znacząco wpłynęła na praktyki diagnostyczne. Różnorodność standardów stosowanych przez specjalistów oraz historyczne podejścia (np. wymagające „udowodnienia” tożsamości) prowadziły niegdyś do selektywnej autoprezentacji osób transpłciowych – wielu pacjentów celowo pomijało pewne informacje o swoich doświadczeniach lub orientacji seksualnej, obawiając się odmowy opieki.
Dziś, dzięki postępowi badań i lepszemu zrozumieniu potrzeb osób transpłciowych, następuje stopniowa zmiana paradygmatu w kierunku afirmującej opieki zdrowotnej. Coraz więcej specjalistów priorytetowo traktuje autonomię pacjenta, choć w Polsce wciąż tylko nieliczni pracują w pełni w modelu świadomej zgody (informed consent).
Tranzycja pozostaje najskuteczniejszą formą łagodzenia dysforii płciowej, jednak kluczowe jest, aby osoby decydujące się na ten krok otrzymywały rzetelną informację o długofalowych skutkach medycznych, społecznych i psychologicznych.
Podstawą mojej działalności jest model świadomej zgody, który stosuję w kontekście grup wsparcia – dbam o pełną transparentność i rzetelne informowanie członków o skutkach podjęcia lub nie podjęcia hormonalnych interwencji afirmujacych płeć.
Grupy wsparcia pełnią wiele funkcji: dla wielu osób transpłciowych są pierwszym punktem kontaktu w procesie rozumienia siebie. Padają tu pytania o rekomendacje specjalistów, dzielenie się doświadczeniami z terapii czy procesu tranzycji, ale też o zwykłe ludzkie wsparcie. To często bezpieczna przestrzeń, gdzie można wyżalić się, zweryfikować swoje odczucia związane z dysforią płciową lub znaleźć zrozumienie w trudnych relacjach z bliskimi.
Moje główne zainteresowania koncentrują się wokół medycznego aspektu transpłciowości. Choć doceniam wartość trans studies jako dyscypliny kształtującej dyskurs w obszarze zdrowia, nie jest to dziedzina, w której się specjalizuje.
Dlaczego to mówię? Przede wszystkim, by wyraźnie określić zasady, którymi się kieruję. Równie ważne jest dla mnie podkreślenie kluczowej roli, jaką odgrywa społeczność osób transpłciowych. Nie mniej istotne jest zwrócenie uwagi na fundamentalne znaczenie dostępu do rzetelnych i kompleksowych informacji dotyczących procesu tranzycji.
Jedną z moich kluczowych ról jest monitorowanie praktyk specjalistów zajmujących się transpłciowością. Niestety, nie wszyscy lekarze i terapeuci posiadają odpowiednią wiedzę w tym zakresie. Szczególnie wśród starszego pokolenia specjalistów wciąż pokutują przestarzałe podejścia – zamiast afirmacji często stosowano w przeszłości różne formy terapii konwersyjnych lub arbitralnie ograniczano dostęp do niezbędnych interwencji medycznych.
Tranzycja.pl to cenne źródło wiedzy na temat transpłciowości. Jednak w przypadkach, gdy moje stanowisko merytoryczne różni się od podejścia zespołu, uważam za zasadne publikowanie takich treści osobno – w imię transparentności i zachowania różnorodności perspektyw. Takie podejście – uwzględniające różnorodność perspektyw i dopuszczające istnienie rozbieżnych stanowisk w obrębie tej samej dziedziny – stanowi wartościowe rozszerzenie trans studies. Pokazuje, że dyskurs na temat transpłciowości nie jest monolitem, a przestrzeń dla merytorycznej dyskusji i rozwoju wiedzy.
Nad czym obecnie pracuje
Obecnie koncentruję się na krytycznej analizie Ramowych zaleceń dotyczących opieki nad nastoletnimi osobami transpłciowym. Dzięki danym z grup wsparcia można przeanalizować postawy i założenia, którymi kierowali się autorzy podczas tworzenia zaleceń. Jednak ze względu na zbyt krótki czas, jaki upłynął od ich publikacji, nie jest jeszcze możliwe rzetelne zbadanie, czy rzeczywiście wpłynęły one na zmianę praktyk klinicznych. Autorskie badanie (prowadzone z perspektywy osoby transpłciowej) wykorzysta analizę semantyczną, ocenę spójności i rekonstrukcję procesu decyzyjnego, by wyjaśnić odstępstwa od głównego nurtu zaleceń.
Drugi obszar badawczy koncentruje się na analizie uzależnień jako mechanizmie obronnym u osób transpłciowych.