Wstawiam artykuł naukowy o wziewnych środkach odurzających.

Nie każdy wie, że wiele substancji jak: kleje, aerozole czy gazy, szybko wywołują efekty odurzenia. Choć początkowo mogą dawać euforię, ich długotrwałe stosowanie prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym uszkodzeń mózgu, wątroby, nerek, a nawet nagłej śmierci. Środki te działają głównie na ośrodkowy układ nerwowy (OUN), wywołując szybkie, ale krótkotrwałe efekty psychoaktywne. Ich mechanizm działania jest złożony i obejmuje m.in.:

1. Wpływ na błony komórkowe i neuroprzekaźniki

• Hamowanie receptorów NMDA (np. podtlenek azotu, toluen) → zaburzenia pamięci i percepcji.
• Pobudzenie receptorów GABA-A (np. rozpuszczalniki, niektóre gazy) → efekt uspokajający i euforyczny, podobny do alkoholu.
• Zaburzenie pracy kanałów jonowych (Na⁺, K⁺, Ca²⁺) → spowolnienie przewodzenia nerwowego.

2. Działanie narkotyczne (rozpuszczalniki organiczne)

• Rozpuszczają lipidy w błonach komórkowych neuronów, destabilizując ich funkcję.
• Powodują depresję OUN, prowadząc do:
  • Euforii, halucynacji (małe dawki).
  • Zaburzeń koordynacji, śpiączki (duże dawki).

3. Toksyczność metaboliczna

• Niektóre substancje (np. trichloroetylen, n-heksan) metabolizują się do związków uszkadzających nerwy (np. 2,5-heksandion → neuropatia obwodowa).
• Halotan i podobne związki mogą powodować arytmie serca przez uwrażliwienie mięśnia sercowego na adrenalinę.

4. Niedotlenienie i uduszenie

• Wdychanie z toreb foliowych lub w zamkniętych pomieszczeniach prowadzi do hipoksji (niedoboru tlenu), co nasila efekt odurzenia, ale też grozi śmiercią.